Gwarancja wadialna ubezpieczeniowa polega na tym, że towarzystwo ubezpieczeniowe (gwarant) na podstawie umowy zawartej z wykonawcą (zobowiązanym) staje się gwarantem zapłaty wadium na rzecz beneficjenta (zamawiającego) w przypadkach ściśle określonych przez przepisy prawa. Warto wiedzieć kiedy zachodzi obowiązek zapłaty wadium przez gwaranta oraz na czym polega stosowane przez niego następnie prawo regresu.
Istota gwarancji ubezpieczeniowej
Gwarancji ubezpieczeniowej nie należy utożsamiać z umową ubezpieczenia (np. ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej). Pomimo pewnych podobieństw, istnieją zasadnicze różnice między gwarancją a umową ubezpieczenia. Jedną z nich jest kwestia regresu, czyli w uproszczeniu roszczenia o zwrot wypłaconego świadczenia do odpowiedzialnego za szkodę.
Czym jest regres?
Regres jest roszczeniem zwrotnym przysługującym towarzystwu ubezpieczeniowemu (gwarantowi) na podstawie podpisanej z wykonawcą umowy o udzielenie gwarancji wadialnej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego.
Należy odróżniać regres w przypadku gwarancji ubezpieczeniowej od roszczenia regresowego w rozumieniu regresu ubezpieczeniowego (np. przy ubezpieczeniu OC pojazdu mechanicznego). Po dokonaniu wypłaty z gwarancji gwarant wstępuje bowiem w prawa zaspokojonego wierzyciela i dochodzi własnej wierzytelności od wykonawcy na podstawie łączącej gwaranta i wykonawcy umowy.
Roszczenie regresowe jest zazwyczaj zabezpieczane już z chwilą zawarcia umowy, w oparciu o którą gwarant udziela gwarancji np. poprzez wystawienie weksla in blanco, dokonanie na rzecz gwaranta warunkowej cesji wierzytelności z rachunku bankowego albo ustanowienie hipoteki lub zastawu.
Kiedy jest stosowany?
W przypadku gdy wykonawca, który wygrał przetarg uchyla się od podpisania umowy, wadium przepada na rzecz zamawiającego. Jeżeli zostało wniesione w formie pieniężnej, środki te są zatrzymane przez zamawiającego i nie zostają zwracane wykonawcy. Jeżeli zaś wadium zostało wniesione w formie gwarancji ubezpieczeniowej gwarant jest zobowiązany do wypłaty na rzecz zamawiającego kwoty wadium. W takiej sytuacji po dokonaniu zapłaty gwarant stosuje regres, a więc żąda od wykonawcy zwrotu pełnej kwoty wynikającej z umowy.